Jun 2 / Piotr Biernacki

Co spółki naprawdę myślą o Omnibusie?

Jednym z głównych problemów Omnibusa od początku było to, że Komisja zaproponowała zmiany nie badając potrzeb spółek i nie konsultując projektu. Na szczęście są organizacje i instytucje, które wypełniły tę próżnię informacyjną. Niedawno opublikowane zostały szczegółowe wyniki największego badania na temat CSRD i zmian zaproponowanych przez Komisję. Czego możemy się dowiedzieć z odpowiedzi reprezentantów ponad tysiąca przedsiębiorstw z 26 krajów?
Inicjatorem badania jest #WeAreEurope, a w jego przeprowadzenie i analizę wyników było zaangażowanych szereg ośrodków akademickich, organizacji i ekspertów. Cały raport można pobrać z tej strony.
Empty space, drag to resize
Odpowiedzi na kwestionariusz udzieliło 1062 uczestników. Wszyscy oni są ze spółek objętych zakresem CSRD, a aż 40% to przedstawiciele zarządów. To bardzo wysoki poziom uczestnictwa w badaniu, niespotykany w Unii, gdy mówimy o tematyce sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju. Najszersze konsultacje organizowane przez Komisję Europejską lub EFRAG (np. dotyczące projektu ESRS-ów w 2022 roku albo uproszczenia standardów w kwietniu 2025 roku) pozwalały na pozyskanie górnych kilkuset odpowiedzi. Mamy więc do czynienia z badaniem, którego wyniki są reprezentatywne dla populacji wszystkich dużych przedsiębiorstw w UE.
Empty space, drag to resize
Już pierwsze ogólne wyniki pokazują, jak propozycje Komisji rozmijają się z oczekiwaniami spółek. 61% respondentów jest przynajmniej częściowo zadowolonych z dotychczasowej postaci CSRD, chociaż zaledwie 7% jest bardzo zadowolonych. Natomiast jedynie 17% to osoby przynajmniej częściowo niezadowolone z CSRD. Opinie na temat Omnibusa są niemal dokładnie odwrotne. Zaledwie 25% przedstawicieli spółek jest z niego przynajmniej częściowo zadowolonych (bardzo zadowolonych jest tylko 3%), a aż 51% jest częściowo lub bardzo niezadowolonych z propozycji Komisji. Nawet osoby niezadowolone z CSRD nie popierają szeroko Omnibusa (39% zadowolonych wobec 38% niezadowolonych).
Empty space, drag to resize
Respondenci dostrzegają oczywiście słabości dyrektywy. Do najczęściej wymienianych należą niedostateczne wytyczne wspierające raportowanie (69%), trudności w przygotowywaniu raportów (63%), zbyt ostre wymogi w zakresie audytu (53%) i za mało czasu na przygotowania (47%). Uczestnicy badania nie zgadzają się z tezą Komisji, że CSRD obniża konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw; takie twierdzenie popiera 37% osób, a przeciwnego zdania jest 48%.
Empty space, drag to resize
Przeważająca większość spółek (73%) krytykuje sztandarowy pomysł deregulacyjny Komisji dotyczący ograniczenia obowiązku sprawozdawczego do przedsiębiorstw mających ponad 1000 pracowników. Ustawienie limitu na poziomie 500 pracowników jest z kolei popierane przez blisko połowę (46%) osób.
Empty space, drag to resize
Niemal wszyscy (90%) życzą sobie wyrównania obowiązków sprawozdawczych dla spółek spoza UE z tymi, które dotyczą spółek europejskich. To bardzo interesująca recenzja propozycji Komisji, która wnioskuje o zwolnienie prawie wszystkich pozaeuropejskich koncernów prowadzących biznes w Unii z raportowania.
Empty space, drag to resize
Wśród silnych stron CSRD respondenci dostrzegają przede wszystkim przejrzystość i porównywalność raportów (89%), wzmocnienie zarządzania strategicznego, ryzykiem i wpływami (89%), wsparcie w osiąganiu unijnych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju (79%), wzmacnianie siły i suwerenności Unii (62%) i uproszczenie sprawozdawczości spółek poprzez integrację wszystkich informacji i danych w jednym raporcie (54%).
Empty space, drag to resize
Zachęcam do przestudiowania całego raportu. Zawiera on odniesienia do różnych pomysłów, jak CSRD powinna być wzmacniana, żeby ułatwić spółkom raportowanie zamiast rozmontowywać cały system sprawozdawczości. Można też wczytać się w szczegółowe przekroje danych i sprawdzić, jak odpowiadali reprezentanci spółek różnej wielkości, pełniący różne funkcje i pochodzący z różnych regionów UE.
Empty space, drag to resize
Jeśli poza tym raportem macie ochotę przeczytać jeszcze coś ciekawego, to polecam stanowisko 90 ekonomistów z różnych krajów UE, którzy wspólnie wypowiedzieli się na temat propozycji Komisji. Jest ono dostępne na stronie Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu. Znajdziecie w nim dokładną, prostą i zrozumiałą argumentację, która rozkłada na czynniki pierwsze i obala tezy Komisji, jakoby to należyta staranność odpowiadała za słabszą konkurencyjność europejskich przedsiębiorstw. Od siebie dodam tylko, że to bardzo dziwny pomysł, żeby przyczyn dzisiejszej sytuacji szukać w regulacji, która jeszcze nie zaczęła obowiązywać 😉
Empty space, drag to resize
27 maja 2025 roku w czasie 2030 Agenda Stakeholder Forum będę miał przyjemność dyskutować z przedstawicielami Komisji Europejskiej, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i UN Global Compact o tym, co Unia powinna zrobić, żeby pomóc spółkom w zrównoważonej transformacji. Liczę na bardzo interesującą rozmowę i mam nadzieję, że uda się ją zrelacjonować w kolejnym wpisie.
Empty space, drag to resize