Dyrektywa CSRD spędza sen z powiek ekspertów od sustainability we wszystkich dużych przedsiębiorstwach. A co z mikro, małymi i średnimi? Część z nich też będzie musiała raportować, a inne będą do tego zachęcane, albo przez współpracujące z nimi instytucje finansowe, albo przez dużych partnerów biznesowych. EFRAG opublikował projekty standardów przeznaczonych dla MŚP. Co w nich znajdziemy?
Nasz europejski twórca standardów ogłosił publiczne konsultacje projektów dwóch standardów, tzw. LSME i VSME ESRS.
LSME to listed small and medium enterprises, czyli małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na rynku regulowanym i niektóre nieduże instytucje finansowe. Będą one objęte obowiązkiem sprawozdawczym od raportu za rok 2026. Mogą one oczywiście skorzystać z zestawu standardów dla dużych przedsiębiorstw, ale jeśli zechcą, będą mogły użyć uproszczonego standardu stworzonego specjalnie dla nich. Projekt tego standardu zawiera o 43% mniej obowiązkowych punktów danych niż pierwszy zestaw standardów wydanych przez Komisję Europejską dla dużych przedsiębiorstw. Niestety struktura standardu i język, którym jest napisany, są podobnie skomplikowane, jak „duże” ESRS-y.
Standard VSME to z kolei voluntary small and medium enterprises, czyli dobrowolny standard dla MŚP, które nie są objęte wymogami ustalonymi w dyrektywie CSRD. Standard ten nie będzie wydany przez Komisję Europejską w formie rozporządzenia delegowanego, a zatem nie będzie przepisem prawa. Został jednak stworzony, by małe i średnie przedsiębiorstwa mogły raportować w uporządkowany i porównywalny sposób.
VSME ma ciekawą strukturę, która odzwierciedla zasadę proporcjonalności i będą mogły z niego skorzystać nawet najmniejsze firmy. Ma on trzy moduły. Pierwszy (Basic Module) obejmuje 12 bardzo prostych ujawnień opartych w większości o dane, którymi każda spółka dysponuje (np. ilość zużytej energii elektrycznej lub liczba pracowników). Drugi (Narrative Policies, Actions and Targets Module) określa 5 ujawnień opisowych, które pomogą zrozumieć odbiorcy raportu, jak przedsiębiorstwo zarządza zagadnieniami zrównoważonego rozwoju. Trzeci (Business Partners Module) uzupełnia pierwsze 12 ujawnień z Basic Module o dodatkowe punkty danych, których od spółki będą oczekiwali duzi partnerzy biznesowi i instytucje finansowe. Każda firma będzie mogła zdecydować, czy w swoim raporcie zastosuje tylko pierwszy moduł, pierwszy z drugim lub trzecim, albo wszystkie trzy moduły. Jeśli ktoś będzie raportował wykorzystując tylko pierwszy moduł, wówczas nie będzie musiał przeprowadzać badania istotności.
VSME był tworzony zgodnie z zasadą „zero plus”, czyli pracujący nad nim zespół w EFRAG’u zaczął od przysłowiowej pustej kartki, stopniowo ustalając i dodając jak najprostsze ujawnienia, które muszą się znaleźć w raporcie. To zupełnie inny sposób tworzenia regulacji niż w przypadku LSME, który powstał poprzez usuwanie z zestawu standardów dla dużych przedsiębiorstw niektórych wymogów ujawnieniowych lub punktów danych. Doskonale widać efekty zastosowania tej zasady proporcjonalności, bo VSME ma zaledwie 56 stron (podczas gdy LSME to prawie 200-stronicowa księga), z czego Basic Module to jedynie 3,5 strony.
Ogłoszone przez EFRAG publiczne konsultacje trwają do 21 maja 2024 roku. Zachęcam wszystkich zainteresowanych do wzięcia w nich udziału, bo oba standardy będą jeszcze poprawiane na podstawie komentarzy, uwag i opinii, które spłyną od wszystkich uczestników rynku.
