W najbliższych latach zacznie obowiązywać szereg regulacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Chodzi o dyrektywę CSDDD, ale także rozporządzenia w sprawie wylesiania, w sprawie baterii i zużytych baterii, w sprawie przeciwdziałania pracy przymusowej. Coraz szersza grupa przedsiębiorstw będzie też raportowała zgodnie z dyrektywą CSRD i standardami ESRS. Kto będzie nadzorował wykonywanie tych wszystkich obowiązków? Czy rolą nadzorcy jest tylko sprawdzanie i karanie czy też wspieranie?
Kilka miesięcy temu zaczęliśmy w gronie ekspertów dyskusję na ten temat. Jej efektem jest skierowane 28 sierpnia 2024 r. do Prezesa Rady Ministrów pismo, którego sygnatariuszami jest kilkadziesiąt organizacji, stowarzyszeń, związków zawodowych, izb gospodarczych, firm doradczych i kancelarii prawnych. Koordynacji tej inicjatywy podjął się Polski Instytut Praw Człowieka i Biznesu. W imieniu MATERIALITY pismo podpisali Piotr Biernacki i Justyna Biernacka.
W naszej opinii (piszę tu w imieniu wszystkich sygnatariuszy pisma, streszczając jego główne postulaty) konieczne jest utworzenie lub wyznaczenie jednej instytucji, która z ramienia administracji rządowej sprawowałaby nadzór nad wykonywaniem przez przedsiębiorstwa wszystkich obowiązków związanych ze zrównoważonym rozwojem. Na pewno spółkom łatwiej będzie podlegać jednemu organowi nadzoru niż wielu różnym. Zmniejsza to też możliwość różnej interpretacji poszczególnych przepisów przez różne organy administracji.
Jedna instytucja zamiast wielu to też wyraźna oszczędność dla budżetu. Instytucja ta powinna być zasilona przez zatrudnienie w niej odpowiednio kompetentnych osób, a także zapewnienie im możliwości ciągłego szkolenia. Przy tej instytucji powinno też działać ciało konsultacyjno-doradcze, w skład którego weszliby przedstawiciele biznesu, związków zawodowych, organizacji pozarządowych i świata akademickiego. Mogliby oni doradzać, konsultować i zapewniać wsparcie kompetencyjne w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Do zadań nowo utworzonej lub wyznaczonej instytucji powinno należeć koordynowanie działań administracji centralnej oraz współpraca z odpowiednimi instytucjami w innych krajach członkowskich oraz w samej UE. Celem jej byłoby nie tylko sprawowanie nadzoru nad wykonywaniem obowiązków z zakresu zrównoważonego rozwoju, ale przede wszystkim wspieranie przedsiębiorstw w realizacji tych wymogów. Odbywałoby się to przez prowadzenie działań edukacyjnych i informacyjnych, a także stały dialog ze spółkami i ich przedstawicielami.
Czasu na działanie jest bardzo mało, bo dyrektywa CSRD już obowiązuje, zaczynamy się przygotowywać do dyrektywy CSDDD, a obowiązki wynikające z innych przepisów też stopniowo wchodzą w życie. Mam nadzieję, że apel zostanie potraktowany odpowiednio pilnie. Jego realizacja pozwoli dołączyć nam do grona krajów, w których przedsiębiorstwa uzyskują dzięki zrównoważonemu rozwojowi przewagi konkurencyjne.
Zachęcam Was do zapoznania się ze szczegółami apelu dostępnego pod tym adresem. Jeśli podzielacie nasz punk widzenia i postulaty – dołączcie do popierających tę inicjatywę. Jeśli macie inne zdanie – zapraszamy do dyskusji!
